Được sinh đi ra và phát triển ở vùng khu đất hạ lưu sông Trà Khúc, nên tuổi tác thơ tôi và chúng ta nối sát với con lịch cát sông Trà - như 1 đặc sản nổi tiếng dân dã, đồng đội vô thôn nằm trong cái cào yêu thích lội sông đi tìm kiếm.

"Con lươn, con lịch, con cái chình/ Ba con cái bên dưới nước kiểu bản thân láng lu". Thật hoặc, tía con cái đem "cái bản thân láng lu" và đều ở bên dưới nước. Nhưng môi trường thiên nhiên nước của từng con cái lại cực kỳ không giống nhau. Con lươn sinh sống ở nước ngọt. Con chình thì đem chình nước ngọt, chình nước đậm. Riêng con lịch ko ở nước ngọt, cũng ko ở nước đậm, nhưng mà chỉ sinh sống được ở môi trường thiên nhiên nước chè hai.

Con lịch là khoản ngon tẩm bổ. Lịch nằm trong dòng tộc ngôi nhà lươn, thoạt mới mẻ nom như là lươn tuy nhiên nhỏ rộng lớn lươn, với cái mồm tam giác, thân thiết tròn xoe nhỏ, nghe đâu cái đũa con cái, domain authority ko vảy, láng nhẵn bóng.

Lịch có tương đối nhiều loại, lịch cát màu sắc domain authority y như màu sắc cát, lịch màu sắc domain authority đỏ lòe chói như ngày tiết tươi tắn được gọi là lịch huyết đỏ lòe, loại này mập nhất, thịt thơm phức và thích hợp nhất. Thi phảng phất đem con cái nhỉnh rộng lớn ngón tay kiểu người rộng lớn một tý thì gọi là "lịch cũ". Vì sinh sống riêng rẽ lẻ vào cụ thể từng hầm cát nên cần người sử dụng cào Fe mới mẻ hoàn toàn có thể tóm được từng con cái.

Lịch rửa sạch, cắt từng khúc một trở thành đoạn 3 phân Ảnh: Trần Thị Mai Phương

Như một điều hứa ước, cứ cho tới phỏng vào cuối tháng 8, mon 9, mon 10 Khi những trận mưa lâu năm ngày ko dứt cũng chính là khi người tao lên đường bắt lịch. Rồi Khi những cơn lũ đầu mùa sụp đổ về, nước sông đục ngầu phù rơi, cũng chính là khi người tao giăng lưới dày bên trên sông nhằm bắt "lịch quay".

Lịch say nước chế nổi cả lên, bị nước cuốn xoay tròn xoe ngoay vô nhau trở thành từng búi, ứ vô lưới. Lúc này chỉ việc người sử dụng vợt vớt vô thúng. Bắt lịch xoay đơn vị chức năng tính cần vì chưng thúng, vì chưng gánh chứ không hề tính chục, tính trăm.

Ở quê tôi ngôi nhà nào thì cũng rinh cào nhằm bắt lịch. Lưỡi cào tương tự như kiểu móc nhằm khoèo dụng cụ được sản xuất vì chưng thép mỏng mảnh, đem khe lâu năm, ngoài rộng lớn vô hẹp dần dần lại. Lưỡi cào gắn vô cán tre nhỏ, lâu năm khoảng chừng một mét tám. Để bắt được từng con lịch cần lội nước cho tới sườn lưng quần hoặc cho tới ngực.

Cào lịch phải ghi nhận điểm ở của lịch, cần đem chuyên môn, hớ hênh là lịch lủi lên đường rơi rụng, cần khôn khéo dịch rời lưỡi cào bươi cát mò mẫm lịch, nhị tay tóm có thể cán, cào thâm thúy lưỡi vô vào cát nhanh chóng, mạnh và thiệt dứt khoát.

Khi rút lên một tay vuốt nhanh chóng cho tới khe lưỡi cào để giữ lại con lịch lại, đi vào thau gỡ đi ra, đừng chậm tay vứt lịch vô cái thau cột ngang hông. Có Khi một nhát bám cho tới nhị, tía con cái gọi là mỏ song, mỏ tía. Sau tầm nửa buổi “nóng bên trên mặt mày, giá buốt bên dưới chân”, thì người nào cũng “săn" được tầm dăm tía cân nặng lịch đem về.

Lịch xào cà Ảnh: Trần Thị Mai Phương


Nhắc cho tới những thức ăn về lịch nhưng mà ko nói tới khoản măng xào lịch thì đúng là thiếu thốn xót. Để chúc mừng trở thành trái ngược “dằm” bản thân nội địa nửa ngày, u đi ra điểm bờ vườn “tăm te” những mụt măng tre vẫn nhú lên bề ngoài khu đất lên rất cao cỡ trăng tròn – 30cm nhằm hợp tác ngay lập tức vô việc làm kỳ công từng quy trình tiến độ nhằm chế trở nên nên những khoản “thần thánh” kể từ con lịch cát.

Bước trước tiên nhằm rửa sạch lịch, u dìm lịch vô tro phòng bếp vo đều như vo gạo rồi vuốt từng con cái cho sạch sẽ nhớt. Còn ko thì cho tới vô mồm bọn chúng một tí rượu, sau 3 phút bọn chúng tiếp tục say và các bạn sẽ đơn giản dễ dàng người sử dụng muối bột chanh chà tinh khiết nhớt. Sau cơ, cọ tinh khiết, cắt từng khúc một trở thành đoạn 3 phân và nhằm ráo, ướp rất đầy đủ phụ gia để khoảng chừng năm phút cho tới ngấm, tiếp sau đó rước om với củ nghệ vàng tươi tắn hoặc đọt mầm non tùy quí.

Trên phòng bếp phàn nàn hồng đỏ lòe rực, chảo dầu phụng đang được sôi, u phi hành cho tới vô. Cẩn thận bê chảo dầu xuống khu đất, u cho tới lịch vô trộn lẫn đều. Trộn được một khi thì đổ nước đun cho tới Khi lịch mượt xương, rồi tăng không nhiều rau xanh thơm phức và đậu phụng là đem đĩa lịch xào thơm phức.

Cứ thế, người rộng lớn tụm năm tụm bảy với khoản lịch xào măng kèm cặp bánh tráng (bánh đa) nhâm công cộng với rượu trắng thì không còn chê, nhậu thì ko gì vì chưng, còn lũ con trẻ Shop chúng tôi thì sát cánh mặt mày xoong cháo to tát “ứ nự”.

Cháo lịch Ảnh: Trần Thị Mai Phương


Lịch nấu nướng cháo cũng mê hoặc ko xoàng xĩnh, lịch rửa sạch, hấp cho mềm đi, rồi khôn khéo gỡ lấy phần thịt, vứt đầu và xương. Ướp thịt lịch với muối bột, phân tử nêm, nước mắm nam ngư, mì chủ yếu, hành, tỏi, nghệ, quả ớt tươi xắt lát, tiêu xài bột khoảng chừng chục lăm phút.

Phi thơm phức dầu phộng rồi để thịt lịch vẫn ướp vô hòn đảo đều, đun lửa liu riu khoảng chừng chục phút cho tới thâm nhập phụ gia và vị mập của dầu phộng, lan mừi hương hấp dẫn thì tắt phòng bếp.

Gạo vo tinh khiết, nấu nướng chín rồi sụp đổ thịt lịch vô, nấu nướng sôi khoảng chừng năm phút nữa cho tới cháo quấn vị ngọt, thơm phức của lịch rồi tắt phòng bếp, thêm 1 không nhiều hành lá cắt từng miếng nhỏ vô, múc đi ra tô, ăn giá.

Tô cháo lịch mê hoặc người ăn, ngon đích điệu với một tấm váng dầu được màu sắc vàng của nghệ, vị thơm phức của hành lá, giá bức của tiêu xài bột, gừng già nua và vị mập, ngọt của thịt lịch. Những khoản này cần ăn thiệt giá, vừa phải thổi, vừa phải húp vã cả những giọt mồ hôi đi ra mới mẻ thiệt thú vị.

đớp cháo lịch là ăn khi còn bốc sương thơm phức, kèm cặp tăng không nhiều loại rau xanh thơm phức, đặc biệt quan trọng trộn tiêu thiệt cay nhằm vừa miệng vừa phải hít hà. Người mới mẻ nhức nhối dậy ăn tô cháo lịch là nhượng bộ như vẫn lấy lại mức độ được song tía phần. Trị dịch bé cọc, lờ lững rộng lớn của con trẻ con cái cũng dựa vào khoản lịch sông.

Lịch nấu nướng canh chua, cháo lịch, lịch xào cà xào măng hoặc lịch um nghệ tuy rằng dân dã, tuy nhiên mùi vị ko láo nháo đối với khoản này không giống được. Món lịch sông tuy rằng dân dã, tuy nhiên lại sở hữu kiểu ngon cực kỳ kỳ lạ. Không cần thiết mì chính, nước luộc của chính nó đang không bại gì "thịt thăn xương ống".

Chỉ cần thiết mươi con lịch là những bà nội trợ vẫn đem tô canh ngon miệng cho tất cả mái ấm gia đình. Và cũng chỉ từng ấy, những chú, những ông vẫn đem đĩa bùi nhùi tinh anh tươm tất nhằm giải mỏi sau đó 1 ngày đồng áng khó nhọc nhằn. Lịch cũng tẩm bổ và thực hiện tính lắm.

Với tôi, lịch sông Trà không những là một trong những thức ăn nhưng mà này còn là một trong những phần vô ký ức, mọi khi nghĩ về cho tới nó là tôi lại ghi nhớ về quãng thời hạn lội nước nằm trong tía lên đường bắt lịch, nghĩ về về 1 thời khốn cùng nhưng mà ba mẹ gắng gượng gập băng qua, nuôi anh u tôi lớn khôn nên người...

Vậy nên xa xôi quê, đem người ghi nhớ con cái bống kho tiêu xài, con cái don, đem người lại cứ: “Xa quê anh ghi nhớ sông Trà/ Nhớ con lịch cát xào cà, xào măng"...

Lịch um nghệ. Khi ăn, múc lịch đi ra đĩa, dùng với bánh tráng nướng, ngon không còn sẩy, cực kỳ ngọt và dậy mùi hương Ảnh: Trần Thị Mai Phương

Bây giờ, tới trường rồi đi làm việc xa xôi quê cũng ngót nghét ngay gần chục năm, thèm được ăn khoản “lịch cát um nghệ xào măng” của u. Chỉ cần thiết trình bày với u “con thèm” là u gửi vô ngay lập tức cho những con cái. Nhưng mê hoặc nhất và thú vị nhất vẫn chính là được về quê, yêu thích nom tía cào lịch, giá lòng với khoản lịch om nghệ nóng giãy của u.

Tôi xa xôi khu đất tổ lâu rồi

Nhìn con lịch cát bổi hổi ghi nhớ quê

Thuở xưa từng giờ chiều về

Bên mâm cháo lịch tràn trề vị hương

Nghệ vàng tăng chút nén tương

Rau răm hành hẹ lươn chi sánh bằng…